Günümüzde insanların mühendis, doktor veya sanatçı gibi tek bir sıfata sahip olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Ancak geçmişte, bazı olağanüstü yeteneklere sahip olan kişiler, bunların hepsini mükemmel düzeyde gerçekleştirebiliyordu. Bu isimlerin en ünlülerinden biri de Rönesans dendiğinde ilk akla gelen sanatçılardan olan Leonardo Da Vinci… Gelin beraber bu müthiş dahi adamın hayatını ve iç dünyasını inceleyelim.
Leonardo Da Vinci Kimdir?
Leonardo Da Vinci (Leonardo di ser Piero da Vinci), 15 Nisan 1452 yılında İtalya’nın Floransa kentinde dünyaya gelen ressam, heykeltıraş, filozof, astronom, mühendis, mimar, matematikçi ve mucittir.
Genellikle yaptığı tablolarla ünlü olan Leonardo Da Vinci, ressamlığın yanı sıra birçok farklı alanda da büyük başarılar göstermesiyle tanınır. Uzun süre boyunca Floransa’nın ünlü aristokrat ailelerinden Sforza ailesinin yanında çalışan Leonardo Da Vinci, hayatı boyunca birçok esere imza atsa da günümüzde bazıları tartışmalı olmakla beraber 20’den biraz fazla eser kendisine atıf edilir. En ünlü tabloları arasında Mona Lisa, Santa Maria delle Grazie Kilisesi’ndeki Son Akşam Yemeği ve Vitruvius Adamı yer alır.
Hayatı boyunca birçok kilise duvarının boyamasında, kral odalarını süsleyen eserlerde ve çeşitli mühendislik çalışmalarında hünerlerini gösteren Leonardo Da Vinci, 2 Mayıs 1519 yılında 67 yaşındayken Amboise’deki evinde vefat etmiştir. Leonardo Da Vinci, birçok kişiye göre gelmiş geçmiş en yetenekli ve zeki insanlardan biridir.
Leonardo Da Vinci: Hayatı ve Bilinmeyenleri
Genç bir noter olan Ser Piero Da Vinci’nin İstanbul’da satıldığı düşünülen Çerkes bir köle olan Caterina Lippi ile evlilik dışı birlikteliği sonucunda dünyaya gelen Leonardo Da Vinci, çocukluğunun önemli bölümünü doğduğu kasaba Vinci’de geçirdi. 14 yaşına kadar Vinci’nin kırlarında koşturarak çevresini inceleyen küçük Leonardo, baktığı her yerde bir ahenk görmeye başladı. Daha bu dönemlerde gördüğü doğayı muhteşem bir şekilde kağıda aktarmaya başlamıştı. Daha sonrasında aile 1460’lı yılların ortasında İtalya’da hümanist düşüncelerin yeni yeni gelişmeye başladığı özgür kent Floransa’ya temelli taşındı.
Ustalardan Öğrenmek…
Leonardo Da Vinci’nin doğuştan gelen yeteneği, kısa sürede başta babası olmak üzere çevresindeki herkesin dikkatini çekti. Ünlü ressam, gördüğü şeyleri öyle detaylı bir şekilde tabloya aktarıyordu ki eserlerini gören insanlar büyülenir hale gelmişti. Üstelik Leonardo Da Vinci için çizim, sadece sanata odaklı değildi. Yaşadığı dünyayı anlamak üzere yaptığı çizimlerde bitkilerin, toprağın, insan ve hayvan vücutlarının detaylı çizimlerini birebir ölçekli bir şekilde eskizleriyle kağıtlarına aktardı.
Ancak bu dönemlerde evlilik dışı çocukların üniversiteye gitmesi yasaktı. Yine de çocuğunun yeteneğinin harcanmamasını isteyen baba Ser Piero Da Vinci, onu yakın arkadaşı ressam ve heykeltıraş Andrea del Veracchio’nun yanına verdi. Bir diğer ünlü ressam Donetello’nun öğrencisi olan Veracchio, burada Leonardo’ya sanat ve resim hakkında hem teorik hem de pratik birçok fikir aşıladı.
Soyluların Sanatçısı: Leonardo
Öte yandan Leonardo; kimya, metalurji, metal işleme, heykeltıraşlık, mekanik ve ahşap işlerinde de kendini geliştirdi. Veracchio’nun ısrarı üzerine anatomi ve insan vücudu üzerinde çalışan Leonardo, burada edindiği bilgiler sayesinde döneminin en başarılı mühendis, matematikçi, botanikçi ve mimarlarından biri haline gelme şansına erişti.
Veracchio’nun yanında uzun süre boyunca eğitim alan Leonardo, 20 yaşına geldiğinde sanatçıların ve tıp doktorlarının loncası olarak tanınan Saint Luke Loncası’na usta olarak katıldı. Daha sonrasında kendi atölyesini açsa bile ustası Veracchio’ya bağlılığına devam etti. Ustasından bağımsız ilk siparişini Palazzo Vechhio’da yer alan Saint Bernard Şapeli duvarına yapılacak sunak resmi ile aldı. 1480’li yıllarda ünlü Medici Hanedanı tarafından örgütlenen, Neo-Platoncu şair, ressam ve filozofların buluşma noktası Piazza San Marco’nun bahçesinde çalıştı.
Birçok kilise ve rahipten arka arkaya siparişler alan Leonardo’nun ünü ve yetenekleri, şehrin dışını aşarak Milano Dükü’ne kadar ulaştı. O dönemde Ludovico Sforza’ya gönderilmek üzere yazdığı iş başvurusu mektubu, bugün bile gelmiş geçmiş en iyi iş başvurularından biri olarak kabul ediliyor.
Leonardo Da Vinci’nin Son Günleri
Milano Dükü Ludovico Sforza’nın hizmetine giren Leonardo, en üretken zamanlarını bu dönemde yaşadı. 1482 yılından 1499’a kadar Milano’da çalışan Leonardo, Son Akşam Yemeği, Kayalar Bakiresi ve Kakımlı Bayan Tablosu gibi eserlerine burada imza attı. Sforza için çizimlerini tamamladığı ancak çeşitli nedenlerden ötürü yapılamayan at heykeli, bugün bile gelmiş geçmiş en iyi heykel çalışmalarından biri olarak görülüyor.
1499 yılında Milano’yu terk eden ünlü sanatçı, 16 yıl boyunca İtalya’nın çeşitli kentlerini gezdi. Papa’da dahil olmak üzere İtalya’nın en güçlü isimleri için hizmetlerde bulundu. 1503 yılında eşsiz tablosu Mona Lisa’ya başladı. Yaşlılık döneminde en yakın dostlarından biri haline gelen Kont Francesco Mezi ve Salai isimli genç bir çocuk olmak üzere birkaç kişiye öğrencileri olarak eğitimler verdi. 1516 yılında Kral 1. Francis tarafından ülkenin baş ressam, mühendis ve mimarı olmak üzere davet aldı. Son dönemlerinde sağ koluna felç inmesi sonucunda başta insan anatomisi ve botanik olmak üzere bilimsel çalışmalarına daha fazla ağırlık verdi.
2 Mayıs 1519 tarihinde Amboise’deki evinde hayatını kaybetti. Ünlü sanatçı, hayatı boyunca 20’den fazla tablo, 3 heykel, 13 mimari tasarım, 13 anatomi çizimi, 120 icat çizimi ve 5 kitap olmak üzere toplamda 170’e yakın esere imza attı.
En Ünlü Leonardo Da Vinci Eserleri
Leonardo Da Vinci, sadece sanat dünyasının değil belki de dünyanın en ünlü insanlarından biri konumunda. Hal böyleyken günümüze kadar ulaşan bazı eserlerinin gerçek anlamıyla paha biçilemez olduğunu söylemek mümkün. Günümüzde en ünlüsü olan Mona Lisa dışında her türden Leonardo Da Vinci eserleri, dünyanın çeşitli müzelerinde sergilenmeye devam ediyor. Gelin, birlikte en ünlü Leonardo Da Vinci tabloları ve çizimlerini inceleyelim…
Mona Lisa
Mona Lisa tablosu için dünyanın en ünlü tablosu olduğunu söylesek yanlış olmaz. Dahi ressamın 1503 yılında başladığı ve dört yıl boyunca üzerinde çalıştığı tablo, tamamlayamadığı eserleri arasında yer alır. Tam ismiyle Francesco del Giocondo’nun karısı, Lisa Gherardini Portresi başlığıyla günümüzde Louvre Müzesi’nde sergilenen eser üzerinde sanat tarihçileri çalışmalara devam ediyor. Başlangıçta basit bir portre olması planlanan tablo, birçok gizeme sahip. Uzmanlara göre Leonardo Da Vinci hayatı boyunca bu tablo üzerinde düşünmeye ve çalışmaya devam etmiştir.
Son Akşam Yemeği
Dük Lodovico Sforza’nın isteği üzerine yapılan bir fresk olan Son Akşam Yemeği, Leonardo Da Vinci tarafından 1494-1498 yılları arasında yapıldı. Hristiyan inancının peygamberi Hz. İsa’nın havarileriyle gerçekleştirdiği son akşam yemeğini ifade eden fresk, günümüzde Santa Maria delle Grazie Kilisesi’nde yer alıyor.
Ünlü Da Vinci’nin Şifresi kitabında da detaylı bir şekilde işlenen eserin aynı Mona Lisa gibi gizli göndermelere sahip olduğu düşünülmektedir. Fresk üzerinde spekülasyonlar iddia edenlerin en büyük dayanağı, eserin bir tür anakronizm yani öznelerin aynı dönemde aynı yerde bulunamayacağını işaret eden tarihsel hata içermesidir. Leonardo Da Vinci’nin eserlerinde kayalıkların jeolojik yapısını doğru yansıtacak kadar dikkatli biri olması göz önüne alındığında, freskin bu yönüyle gizli anlamlar taşıdığı söylenebilir.
Vitruvius Adamı
Leonardo Da Vinci’nin en ünlü olduğu yanlardan biri de 1490’lı yıllarda başladığı ve kendi şifreleme yöntemiyle gizli bir şekilde tuttuğu defterler ve günlükleridir. Tablo eskizleri, mimari ve mühendislik çalışmaları, anatomi ve botanik eskizlerinin bulunduğu bu defterlerin içerisindeki en ünlü çizim ise Vitruvius Adamı’dır. Ünlü Antik Roma mimarı Vitruvius Pollo’nun belirlediği mükemmel oranlar ışığında yaptığı bir insan anotomisi çizimi olan Vitruvius Adamı’nın mükemmel insanı yansıttığı düşünülmektedir.
Müjde
Leonardo Da Vinci’nin erken dönem tablolarından olan ve ilk özgün eseri olarak kabul edilen Müjde, San Bartolommeo Kilisesi için tasarlandı. Luka 26-38 arasında geçen Tanrı’nın habercisi Cebrail’in bakire Meryem’e Hz. İsa’yı haber verdiği sahneyi yansıtan Müjde Tablosu, özellikle arka planda yer verilen detayları, keskin renk uyumu ve sembolizmi ile tanınır.
Leonardo Da Vinci Hakkında Bilinmeyenler
Leonardo Da Vinci hiç şüphesiz ki gelmiş geçmiş en ilginç 10 insandan biri. 67 yıllık hayatına birçok farklı çalışmayı sığdıran deha hakkında sizi şaşırtabilecek bilinmeyen gerçekleri derledik…
- Leonardo Da Vinci, dönemin yükselmekte olan devleti Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul için çeşitli köprü tasarımları üzerinde çalışmıştır.
- JAMA Opthalmology’de yayımlanan bir makaleye göre araştırmacılar, Leonardo Da Vinci’nin heykel ve resimlerini incelediklerinde ünlü ressamın gözlerinde -10.3 derece kayma olduğunu ve bu durumun şaşılığa işaret edebileceğini iddia etmektedir.
- Tarihin en büyük heykeltıraşlarından biri olarak kabul edilen Michelangelo, Leonardo Da Vinci ile aynı dönemde yaşamış ve rekabet içerisine girmiştir. Michelangelo’nun kıskançlık sebebiyle Leonardo’nun üzerine dışkı fırlattığı iddia edilir. Bu kıskançlığın arkasında ise Leonardo’nun asla hayata geçmeyen Sforza Atı heykel çalışmalarının yattığı söylenmektedir.
- Leonardo Da Vinci, eskizlerinin ve mühendislik çalışmalarının bulunduğu defterler okunmasın diye onları aynadan okunabilecek şekilde ters olarak yazmıştır.
- Yaşadığı dönemde Hristiyanlık inancı gereği ölü bedenler üzerinde çalışmalar yapmak yasaklanmış durumdaydı. Leonardo Da Vinci’nin oldukça detaylı anatomi çizimleri yaptığı göz önüne alındığında, ünlü ressamın gizli bir şekilde mezar hırsızlığı yapmış olabileceği iddia edilmektedir. Bir dönem Sforza Ailesi tarafından yargılanmaktan kurtarıldığı vakanın da bu durumu yaparken yakalanması sonucu yaşandığı düşünülmektedir.
- Dünyanın ilk konsept tank tasarımına Leonardo Da Vinci imza atmıştır. Bunun yanı sıra havacılık alanında paraşüt, glider ve helikopter olmak üzere çeşitli konsept tasarımları da çağının oldukça ötesinde düşündüğü varsayılmaktadır.
