Yeşil ve yaşanabilir bir gelecek için dünyanın dört bir yanında atılan adımları derlediğimiz Dünyadan Umutlu Haberler serimizin ekim ayı karşınızda!
Earthshot Ödülü Sahiplerini Buldu
Prens Williams tarafından ilk kez düzenlenen, dünyanın karşı karşıya kaldığı çevre ve iklim sorunlarına karşı proje tasarlanan Earthshot yarışmasının ilk kazananları belli oldu. Şirketlerden hükümet yetkililerine kadar 200 farklı ekibin katıldığı yarışmada yalnızca beş grup birer milyon pound değerinde ödüle layık görüldü. Kazanan projelerin hayata geçmesinde bir başlangıç desteği olarak planlanan fon için katılımcılar temiz hava, ekosistem restorasyonu, okyanuslar, iklim krizi ve atıksız yaşam konuları arasından seçtikleri bir alan hakkında yeni bir teknoloji veya proje geliştiriyorlar.
Kazananlar:
- Doğa koruma ve restorasyonu alanında ödülün sahibi Kosta Rika Cumhuriyeti oldu. Planlanan projeye göre Kosta Rika yağmur ormanlarını korumak üzere hükümet tarafından belirlenen ve görevlendirilen vatandaşlar, belirli bir ücret karşılığında orman koruyuculuğu görevi üstlenecek, sistemli ağaç dikim işlemlerini takip edecek ve ekosistemin zarar görmediğinden emin olacak.
- Temiz hava alanında ödülün sahibi Takachar projesi ile Hindistan oldu. Hava kirliliğinin insan sağlığını tehdit edecek seviyelerde seyredebildiği Delhi çevresinde çiftçiler, bozulan veya satılmayan ürünlerini yakarak imha etme yöntemine yöneliyor. Bu da hava kirliliğine ve toprak verimsizliğine neden oluyor. Takachar projesi kapsamında traktörlere takılarak artık tarım ürünlerini biyoyakıta ve gübreye dönüştürebilen küçük ve mobil bir cihaz prototiplendi. Böylelikle çiftçilerin yakarak imhaya başvurmaması planlanıyor. Proje şehir çapında ölçeklenebilirse yangın ve duman kaynaklı emisyonların %98’i ortadan kalkacak. 31 milyon insanın yaşadığı şehirde uzun vadede ortalama yaşamın ise beş yıl uzayabileceği tartışılıyor.
- Okyanusu canlandırma alanında ise ödül Bahamalar’dan Coral Vita projesine gitti. Proje, okyanusların ısınması ve asitlenmesi ile zarar gören mercan ekosistemlerini korumayı hedefliyor. Bunun için karada kurulan mercan çiftçiklerinde denize yeniden dikmek üzere mercan yetiştirilecek. Henüz bir adet kurulan ve Dorian kasırgasında kullanılamaz hale gelen çiftlik ağının iyileştirilmesi ve artırılmasının kıyı şeritlerinde birçok insana iş imkanı oluşturması hedefleniyor.
- Atıksız dünya ödülü ise İtalya’nın. Gıda israfı ile mücadelede 2019 yılında başlatılan projede marketlerde ve iş yeri kantinlerinde kalan tüm gıda ürünleri sivil toplum kuruluşlarına teslim edilerek ihtiyaç sahiplerine ulaştırılıyor. Şimdilik sadece Milano kentinde işleyen projede günde 350 kilogram yani 260.000 öğün yemek ihtiyaç sahiplerine ulaşıyor.
- İklim düzenleme alanı ödülü ise Tayland, İtalya ve Almanya iş birliği ile yenilenebilir enerjide büyük bir adım olan Enapter yeşil hidrojen teknolojisi projesine gitti.
Dünya Sağlık Örgütü Hava Kirliliği Kurallarını Sıklaştırdı
Dünya Sağlık Örgütü, temiz hava hakkının bir insan hakkı olarak değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizerek ülkeleri hava kaliteleri hakkında daha sıkı çalışmaları gerektiği hakkında uyardı. Fosil yakıt kullanımı sürekli artmasına rağmen son 16 yıldır herhangi bir değişim yapılmayan kurallarda düzenlemeye gidilerek havada bulunan zararlı partiküllerin ‘kabul edilebilir’ olduğu seviye aşağı çekilerek güncellendi. Hava kalitesi, insan ortalama ömür beklentisi üzerinde de oldukça etkili.
Son araştırmaya göre, yılda 8.7 milyon insan hava kirliliğinin getirdiği hastalıklar nedeni ile dolaylı olarak hayatını kaybediyor.
Fransa, Plastik Meyve ve Sebze Paketlemesini Yasaklıyor
Fotoğraf: Kwon Junho
Ocak 2022 tarihinden itibaren çoğu sebze ve meyve ürünüyle başlamakla beraber Fransa, 2026 yılında bütün marketlerde plastik paketlemeye son veriyor. Çevre Bakanlığının hesaplamalarına göre plastik atık tüketiminin kayda değer ölçüde azalacak ve ortalama bir milyar yeni plastik ambalajın kullanılmasının önüne geçilecek. 30 farklı sebze ve meyvede başlayacak olan uygulama, alternatif sürdürülebilir ambalaj bulunana kadar devam edecek. Şimdilik gıda listesi; kabak, biber, patlıcan, elma, armut, salatalık şeklinde ilerliyor.
Şehirlerin Yeşilleşmesi Herkese İyi Geliyor
Nüfus artışı ile şehirler genişliyor, tarım alanı ihtiyacı artıyor. Plansız genişleyen şehirlerde alt yapı sorunlarının yanında doğal alanlar bir bir kaybediliyor. Park alanlarının artırılması, var olan yeşil alanların korunması, cadde ve sokakların ağaçlandırılması gibi yeşillendirme çalışmaları şehir sakinlerinin fiziksel ve mental sağlığına iyi geliyor; kuşlara, böceklere ve sincap gibi diğer canlılar için de yaşam alanları oluşturuluyor. Ayrıca yeşilliğe bolca sahip olan şehirlerde, yaz aylarında sıcaklık yoğunluğu da daha az hissediliyor. Milano, Berlin, Singapur ve New York gibi dünya şehirleri başta olmak üzere şehrin yeşilleşmesini ve doğaya dönmesini hedefleyen urban rewilding uygulamalarının iklim krizinin yıkıcı etkilerini bir nebze azaltmada etkili olabileceği düşünülüyor.
Kapak Fotoğrafı: Gary Bendig
