Günlük telaşımız esnasında sürekli yüksek bir tempoda yaşıyoruz. Hızlı hızlı yürüyor, enerjimizi yetişmemiz gereken yerlerin peşinde harcıyoruz. Ancak konu merdivenler olunca aynı özveriyi sergilemiyoruz sanki. Üstelik merdivenleri kullanarak daha verimli, sağlıklı ve çevre dostu bir hayata kavuşmak mümkünken. Merdivenler daha fazla fiziksel enerji tüketiyor, doğru. Yalnız dünyanın enerjisi ne olacak?
Asansörler Bu Kadar Kötü mü Gerçekten?
Fotoğraf: Waldemar Brandt
Elbette asansörleri tamamen şeytanlaştırmanın anlamı yok. 15-20 katlı bir binada yaşayan veya çalışan insanlar ister istemez asansör kullanırlar. Fakat daha az katlı binalarda asansörden uzak durmanın birçok faydası var. Mesela bu araştırmaya göre 1 asansör 4 kişilik seferler halinde yılda 25.000 insan taşıyor. Yine bazı hesaplamalara göre yalnızca 1 katlı binada çalışan 1 asansör, yılda 8761 kw enerji tüketiyor. Tüm bu enerji temelde asansörün ışıklandırması yüzünden ve katlar arasında yaptığı mesai esnasında harcanıyor. Fakat dünyada çok katlı milyonlarca bina var. Bu durumu göz önüne aldığımızda tüketilen enerjinin boyutu gerçekten korkutucu değil mi?
Üstelik asansörler sadece çalışırken de enerji yakmıyor. Yine aynı araştırmalara göre “beklemede” duran bir asansör 0.8-2 kw arası enerji harcıyor. İş saatleri dışında da asansörler enerjimizi bol keseden harcıyor.
Tüm bunlara rağmen mecburi koşullarda asansörleri kullanmaya devam ediyoruz. Neyse ki asansörlerin enerji tüketimini azaltabileceğimiz yollar var. Asıl sorunlardan biri ışıklandırma olduğu için ampulleri LED olanlarla değiştirmek büyük fayda sağlıyor. Geri dönüşüme uğrayan yapı malzemelerinden üretilen asansörler de belirli açılardan daha çevre dostu.
İşin ekolojik boyutları aşağı yukarı bu şekilde. Peki ya asansöre alternatifimiz?
Merdivenler Bizi Çağırıyor
Fotoğraf: Joshua Olsen
Merdivenleri sırf gezegenin enerjisini korumak için tercih etmek bile başlı başına güzel bir fikir. Üstüne bir de merdivenleri kullanmanın sağlığımıza faydalarını hesaba kattığımızda merdivenleri tercih etmemek hepten zorlaşıyor. Mesela:
- Çıktığımız her merdiven bize yakılan kaloriler anlamına geliyor. Bu sayede günde 30 dakika merdiven çıkmamız toplamda 200-300 kalori kadar kaybetmemize önayak oluyor. Sonuçta yürüyüş yapmaktan daha zor bir aktivite ama bu zorluğa da değiyor.
- Merdiven çıkmanın zihin sağlığımıza da katkısı var. Vücudumuz artan nabızla birlikte doğal olarak endorfin salgılıyor. Bunun sonucunda da daha mutlu bir ruh haline bürünüyoruz.
- Son olarak merdiven çıkmak bizi kalp hastalıklarından koruyor. Kan dolaşımımız hızla arttığından ötürü kalp atışlarımız da artıyor. Bu sayede de kalbimiz kendini aktif tutmuş oluyor.
Üstelik her gün birçok yerde merdiven kullanma şansına sahibiz. Fiziksel sağlığımız, zihinsel sağlığımız ve dünyanın sağlığı bizi daha sık merdiven kullanmaya çağırıyor. En olmadı, geçen yıl 27 Nisan’da dünya çapında “No Elevators Day” kutlandı. Bu yıl da aynı tarihte asansör kullanmama fikrini bir günlüğüne deneyebiliriz. Sonuçta sağlıklı ve çevre dostu bir yaşam için ufak bir adım atmış oluruz.
Kapak Fotoğraf: Jake Hills
