Komet’in Ardından Son Bir Söz…

Komet’in Ardından Son Bir Söz…

Türk çağdaş sanatının çok değerli düşünürü Komet adıyla bilinen Gürkan Coşkun, 81 yaşında aramızdan ayrıldı. Ancak Komet; resimleri, şiirleri ve fikirleri ile gelecek nesillere ilham vermeye devam edecek.

Yaşamı boyunca kendini fikriyle yeniden doğuran ve hatta kendine kuyruklu yıldız anlamına gelen Komet ismini veren sanatçının Çorum’dan Fransa’ya uzanan sanat ve özel hayatına şahitlik edebilmiş isimlerden son bir söz rica ettik.

Komet’in ardından son bir sözü esirgemeyen Ali Akay, Ali Güreli, Onay Akbaş, Zeynep Göğüş, Sera Sade, Ateş Alpar ve Özlem Yalım’a teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Komet’in Ardından | Ali Akay

Komet’in Ardından Son Bir Söz…
Komet, tuval üzerine yağlı boya, 1984, 30 x 40 cm

“Komet ile Paris’te öğrenci olduğum yıllarda (1976-1990) tanıştım. Meğer babamın arkadaşıymış. Dalyan’daki Edip Cansever’in evine gelirmiş. Tabii çocukluk zamanı sofrada kimlerin olduğunu bilmiyorsun. Benim de bütün çocukluğum 1960’lı yıllarda Dalyan’da Edip ve Mefaret’in evinde geçti sayılır. Dalyan’dan adalara Edip’in teknesiyle babam ve annemin yanında Fethi Naci ve karısı Emel ve kızı Deniz ve Edip’in oğlu benden sanırım bir yaş büyük olan Ömer ile birlikte… Çok güzel yıllardı… 

Bir de sofralar vardı tabii. Şiir okunan sofralar. Komet de şairdi ressamlığının yanı sıra ve tabii bu sofralarda bulunmuş birisi olarak çok önemsemekteydi şiiri her entelektüel gibi; çünkü Komet bir düşünen insandı. Okurdu, düşünür ve tartışırdı heyecanlı bir şekilde. Komet adı üstünde hızlı hızlı konuşur ve hızlı düşünürdü ama şiirleri bir düşünce şiirleriydi. Bir şekilde bir örnek verirsem: 

‘Bırak sakalımız böyle olsun. Sonumuz böyle. Der telaşla. Telaşla bu matem bu matematik.’ 

Burada “telaşla” hızı, “matem ve matematik” ise ailenin acısını ve sonra da aile içi miras bölüşmelerinin tartışmalarını ve kavgalarını anlatmaz mı? 

Komet, gençliğinden beri varoluşçuydu bana göre. Sartre’ın ve “Absürd edebiyatın” (Yeni dergi sayılarından okunan) takipçisi ve düşünürüydü. Yeni Romantizm veya dışavurumculuk diye düşünmüyorum onun resimlerini. Gizem ve yalnızlığın hüznünü (Rönesans resminin etkilerinden geçerek Anadolu insanının çektiği acıyı ve yabancılığı) takip ettiğini düşünüyorum daha çok. Ve kendisinin “gerçek bir Sitüasyonist” olduğunu söylüyordu. Debord ile tanışmıştı ve heyecanlanmıştı o dönemden (68’in dünyası). 

Komikti, heyecanlıydı. Her türlü medyumu sanatlarda denemeyi seviyordu. Videolar, performanslar (‘kafesteki Komet’ – Arhan Kayar’ın Seratonin sergilerinde), enstalasyonlar… (Bir keresinde Apartman Project’in Temizleme Malzemeleri sergisinde Asmalı Mescid’deki küçük yerini damacana sularıyla doldurmamış mıydı?). Sevdiği Ömer Uluç, Yüksel Aslan, Mehmet Güleryüz vb. gibi arkadaşlarının yanı sıra son dönemlerde daha gençlere doğru yönelmişti. Gençlere, Ömer Uluç gibi yakınlık göstermekteydi. Ve son zamanlarında genç asistanları ve arkadaşları hep onun yanında oldular; Covid-19 sırasında destek verdiler Komet’e… 

İyi bir insandı ve iyilik gördü. Derinliği vardı ama kendisini yüzeyde biri olarak (belki de Stoacı mıydı?) göstererek eğlenmekteydi. Bir yıldız olarak yaşadı Paris İstanbul arasında. Hep heyecanlı ve ataktı. Ve her zaman çok insanla birlikte olarak sosyalliği sonuna kadar yaşadı. Dirimart’da gerçekleşen (Hazer Özdil, galerinin isim babası olduğunu söylemişti) son sergisinde (son sergisi olduğunu biliyordu, hastalığı ilerlemekteydi) büyük bir enerjiyle “seri-dışı” veya “seri-karşıtı” eserler meydana getirdi. Bütün süreç sırasında çağırıp izlememi istemişti, ben de bunu yapmıştım, katalogdaki tek yeni yazıyı yazan olarak takip etmiştim onun sürecini. 

Herkes özleyecek onu, tıpkı Ömer veya Yüksel’i özlediğimiz gibi. Belki de yine hepsi paralel başka bir dünyada Palet gibi bir kafede barda ayakta içmeye devam ederler. Ederler mi?”

Ali Akay – Yazar / Akademisyen

Çorumluyu Hepimiz Özleyeceğiz | Ali Güreli

“İnsanların en zor zamanlarının yakınlarını ve dostlarını kaybettikleri zamanlar olduğunu her geçen gün daha iyi anlıyor, hissediyor ve yaşıyorum. Komet’le dost oldum, Komet bu dostluğu önemsedi. Belki de bu duygu bizi, ortak yakın dostlarımızı uzun süre bir arada tuttu. Birçok yaşanmışlık kaldı geride. Mübin Orhon’u kaybettiğimiz günün her anını, Komet’in acı dolu haykırışlarını hatırlıyorum. Komet’i sevdim, küçük bir adamdı, narinliğini ve kırılganlığını gördüm, bunun sanatına yansımasını izledim. Bir resmine sahip olmak adeta Komet’i koruma duygusunu da yanında getirdi. Komik adam Komet, kendisi ile de eğlendi. Dünyanın içinde olduğu birçok garipliği eleştirirken bunu eğlenerek sanatına aktardı, anlattı, dostlarıyla paylaştı. Üzgünüm, bu hoş adamı, Çorumluyu hepimiz özleyeceğiz.”

Ali Güreli / CI Kurucusu

Cebindeki Çocukluk | Onay Akbaş

Komet’in Ardından Son Bir Söz…
Komet, tuval üzerine yağlı boya, 130 x 160 cm

“Bir ressamın çocukluğu cebindeyse her yapıtı gerçek ve özgündür. Komet de cebindeki çocukluğunu bastığı her coğrafyaya, her yapıtına taşımayı içtenlikle başaran, tuvallerinde kendi oyunlarını yazıp onları özgürce sahneleyebilen ve yapıtlarında kurgulayıp sahnelediği oyununa izleyenleri de inandırıp sarıp-sarmalayan “evrensel cosmosuna” davet edip, orada onlarla bütünleşebilen, özgün dilli ender sanatçılarımızdandır.”

Onay Akbaş – Sanatçı

Durdurulmuş Zamandan Sisli Anlar | Zeynep Göğüş

“Durdurulmuş bir zamandan sisli anlar.’ Komet’in eserlerini böyle tanımlardım ki kendi de benzer şeyler söylemiştir. Her bir eseri farklı şeyler anlatsa da imzasını görmeden Komet olduğunu anlarız. Çok içten, muzip, zeki, sevecen bir entelektüeldi. İki laf eder, sizi düşünmeye sevk ederdi. Haklı olarak o yaşarken resimlerinin müzayedelerde satılmasından rahatsızdı. Sadece resimleriyle değil, gönlümüzde de yaşayacak. Devri daim olsun.”

Zeynep Göğüş – Yazar

Özgün Bir Ressam, Müthiş Bir Şair | Ateş Alpar

Komet’in Ardından Son Bir Söz…
Komet, Oluyorduk, tuval üzerine yağlı boya, 146 x 97 cm

“Özgün bir ressam, müthiş bir şairdi. Resimlerindeki karakterlere ve sahnelere baktığımda fragmantal anlatım dili beni her zaman şaşırtmış ve etkilemiştir. Resimlerindeki mekânlara yabancı olma ile tanıdık olma hali beni düşselliğin zamansızlığından aşina olduğum bir zamana taşımıştır. Hayatın kendisi gibi eserlerinde bazen karamsar bazen de umutlu ya da absürt imgelerle karşılaşmak mümkün. Bu çelişkileri bir arada hissettiren ve ardında onca eser bırakan Komet iyi ki bu dünyadan geçti.”

Ateş Alpar – Sanatçı

Kuyruklu Yıldızın Işık İzleri | Özlem Yalım

Komet’in Ardından Son Bir Söz…
Komet, İncelikler altında sükûn yok, yağlı boya, 200 x 150 cm

“Değerli ressamlığı, öğretici sanatçılığı bir yana, üzerimde şiirleri -kendi deyimi ile şiirimsileri- ile büyük etkisi olmuş bir isim Komet. Bir kuyruklu yıldız, geçtiği yerde ışık izini bırakıyor. Bize bıraktığı eserlerle sonsuza dek parlayacak.”

Özlem Yalım – TEPTA Aydınlatma Stratejik Marka Direktörü

“Çocukluk kahramanlarımdan biri daha gitti.”

Sera Sade – Siyah Beyaz Galeri

Kapak Fotoğrafı: Murat Akbayrak | Fotoğraf, Murat Akbayrak’ın izniyle kullanılmıştır.