Gezegenimiz Tükeniyor: Dünya Limit Aşım Günü

Güncelleme Tarihi: 18 Ağustos 2023

Bugünden itibaren 2021 yılına kadar olan 132 günlük süreçte sularınızın akmayacağını, elektriklerinizin kesileceğini, doğal gaz hizmeti alamayacağınızı ve hatta taze sebze veya meyve tüketemeyeceğinizi söylesek ne tepki verirdiniz? Evet, bugün itibarıyla 2020 yılı için gezegenimizdeki sürdürülebilir doğal kaynakların tüketiminde limitleri aştık. Her yıl çevre kuruluşları tarafından belirlenen tarih, 2020 senesi için 22 Ağustos’u gösteriyordu. Bugünden itibaren bu yıl içinde gerçekleştireceğimiz tüm tüketimlerde, gelecek nesillerin doğal kaynaklarından çalacağız.  

Dünya Limit Aşım Günü Nedir?

limit aşımı günü
Fotoğraf: Veeterzy

Her yıl, tüm dünyada faaliyet gösteren çevre kuruluşları tarafından dünyadaki sürdürülebilir doğal kaynakların yıllık olarak tüketilmesi gereken miktar hesaplanıyor. Ancak 365 günlük bir projeksiyonda hazırlanan bu tahmin, ne yazık ki modern yaşamın gerçekleriyle paralellik gösteremiyor. Sürdürülebilir gelecek için bir yıl içerisinde tüketmemiz gereken doğal kaynağı, çok daha kısa sürelerde bitiriyor ve gezegenimizin ekosistemine zarar veriyoruz. Bir yıllık bir süreç için uygun görülen doğal kaynak miktarının tükendiği güne ise Dünya Limit Aşım Günü adı veriliyor. Her yıl farklı tarihlere denk gelen bu gün, birçok farklı alanda tüketimin hızla artması sebebiyle giderek daha öne çekiliyor.  

Her Geçen Yıl Daha Geriye

overshoot day
Fotoğraf: overshootday.org

Dünya Limit Aşım Günü, uluslararası kaynaklarda Earth Overshoot Day ismiyle anılıyor. Bu alanda çalışmalar yapan Küresel Ayak İzi Ağı kuruluşu ise derlediği tüm bilgileri overshootday.org adresinden dünyaya duyuruyor. İlk olarak 1970 yılında hesaplanan limit aşım günü, o tarihten bu yana birkaç istisna haricinde sürekli olarak geriye gitmiş. Öyle ki 2000’li yılların başında dünyanın bir yıllık kaynaklarını yaklaşık 10 ayda tüketirken günümüzde bu süreyi 8 aya kadar indirmiş durumdayız. 

2020 Bir İstisna Yarattı 

2020 limit aşımı
Fotoğraf: Thomas Richter

2020 yılı, Covid-19 pandemisinin etkileriyle birçok alanda olduğu gibi limit aşımı konusunda da bir istisna yaratmayı başardı. Ancak bu noktada karşı karşıya kaldığımız olağan dışı durum, bizim ve dolayısıyla gezegenimizin lehine bir sonuç ortaya koyuyor. Tüm dünyada alınan Covid-19 önlemleri sayesinde 2020 yılındaki Dünya Limit Aşım Günü’nü bir önceki senenin 24 gün ilerisine konumlandırmayı başardık. 2019 yılında 29 Temmuz tarihine denk gelen bu gün, bu yıl 22 Ağustos’a kadar ötelendi. Yani bir diğer deyişle bu yıl -biraz zorunlu sebeplerden de olsa- gezegenimize daha iyi davrandık. Belki de pandemiyi bize doğanın bir uyarısı olarak almalı, yakın gelecekte gezegenimize karşı olan tutumlarımızı değiştirmezsek onun çeşitli yöntemlerle bizi değişime zorlayacağının farkına varmalıyız.