Güncelleme Tarihi: 22 Ağustos 2023
Mücevher dünyasının kralı pırlanta ise kraliçesi de cezbedici mavimsi yeşil rengi ile zümrüttür. Yaklaşık 5000 yıldır birçok medeniyet ve kültürün sembolü olan zümrüt zengin tarihi ile renkli taşların üç ası olan yakut ve safirin hep bir adım önüne geçmiştir. Değerli taşlar içinde masallar, efsaneler ve gerçek tarihi anektodların baş kahramanı hep zümrüttür.
İlk zümrüt madenleri MÖ 3000-1500 yılları arasında Eski Mısır’da bulunduğunda mavimsi yeşil rengi ile herkesin gözlerini kamaştırdı. Farklı rengi ile görenleri fazlasıyla etkileyen bu cevherin masal tadında birçok gerçek öyküsü vardır. Benim için bu öykülerin en etkileyicisi M.Ö. 50’lerde yaşanandır…
Kleopatra’nın Zümrüt Tutkusu
Öykünün kahramanları tarihin en güçlü kraliçelerinden Mısır Kraliçesi Kleopatra ile Julius Caezar idi. Ünlü Mısır Kraliçesi Kleopatra, zümrütün hakkettiği ünvanı almasını sağlayan kadındır. Kleopatra zekası, hırsları, lükse düşkünlüğü ve Julius Caezar’a olan ihtiraslı aşkının yanında mavi yeşil cevhere tutkusu ile nam salmıştı. Kraliçe, sarayında ve kendi odasındaki gösterişli zümrüt kakmalı mobilya ve şahsi eşyaları, akik ve fildişilerle dolu koridorları ve göz kamaştırıcı mücevherleri ile bir güç gösterisi yaparak Romalı general Caezar’ı etkilemeyi aklına koymuştu. Romalı general zümrütler ve değerli taşların ihtişamı içinde yaşayan bu kadından ve onun güç gösterisinden fazlasıyla etkilenmişti. O da Roma’ya döner dönmez, kendi gücünü halkına göstermek için değerli taşların kullanımını yasaklamış ve onların sadece kendisi tarafından kullanılabileceğini bildirmişti. Zümrüt Roma İmparatorluğu döneminin de en gözde ve en özel cevheri olarak görülmüş ve ihtişamın ve gücün simgesi olmuştu.
Tarihin bu güçlü kraliçesi ile özdeşleştiği için Mısır’daki madenlere “Kleopatra’nın Madenleri” adı verilmiş. Ancak ne yazık ki bu madenler daha sonra birkaç kez yeniden kazılsa da o dönemlerde bilinçsizce talan edildiği için tarih olmuş. 16. Yüzyılda yeni dünyayı istila eden İspanyolların, mükemmel zümrütlerin kaynağı olan Kolombiya zümrüt madenlerini bulmaları ile yüksek kaliteli zümrütler, Avrupa soylularının gözde mücevheri olmuştu.
Efsanelere Konu Olan Şifalı Taş …
Mısır ve Roma kültürleriyle ün kazanan zümrüt öyle çok sevilmişti ki doğu dünyasına ait masallarda ve efsanelerde zenginliğin sembolü olarak mutlaka zümrütlerle bezeli bir saray veya mücevher yer alırdı. Hintli mihracelerin zümrütleri dillere destandı. Ayrıca her medeniyet ona farklı doğa üstü anlamlar da yüklemiş. Neredeyse her kültürde zümrütün şifa gücü olduğuna inanılırmış. Arap, Hintli ve İspanyol şifacılar onun dizanteri ve zehirlenmelere karşı etkili olduğunu söylerlermiş. Spirituel dünyada ise zümrütün kalp çakrasını açtığı, bilgelik verdiği, hafızayı güçlendirdiği, huzurlu sevgiye vesile olduğu düşünülür. Yeşil renginden dolayı bazı medeniyetlerde “yağmur yağdıran taş” olarak da kabul edilmiş.
Yeşil, Antik Roma’da güzellik ve yaşam tanrıçası Venüs’ün rengiydi. Doğanın rengine sahip olduğu için yaşam demekti. Çinli işadamlarının, uğur getirmesi için yolculuklarda yanlarında taşıdıkları da biliniyor. Osmanlı İmparatorluğu zamanında pek çok padişah, zümrütü uğur getirdiğine inandıkları için kılıçlarında ve saray objelerinde kullanmış. Topkapı Sarayı Hazinesindeki zümrütlü hançerin üzerindeki 3 zümrütten biri dünyanın en büyük zümrütüdür. (3260gr) Enerji dünyasında zümrütün bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve kalbe şifa olduğu, yaşam ve aşk enerjisi verdiği söylenir.
Kaliteli Bir Zümrüt Nasıl Olmalı?
Maalesef içinde damarlar bulunmayan zümrütleri bulmak neredeyse imkânsız… En kaliteli zümrüt, çok şeffaf olmayan, doygun, güçlü bir yeşil renge sahip, olandır. Kusursuz zümrütler çok nadirdir ve olağanüstü değerde kabul edilmektedir. Zümrütlerin üzerindeki damarlar yağ ile kapatılarak kusursuz bir taşmış gibi piyasaya sürülebiliyor. Bu yüzden gerçek zümrüt almak isteyenler az da olsa damarların bulunmasına dikkat etmeliler. Aşırı ısıya maruz kalmış veya şiddetli darbe görmüş taşlar hem renk değişimine uğrayabilir hem de iç çatlakları çoğalabilir.
Zümrütü kuru ve yumuşak bir bezle temizlemek en doğru yöntemdir. Ultrason ile veya deterjanla temizlik yapılmamalı. Parlaklığını çabuk yitirdiği için belirli aralıklarla pürüzsüz yüzeyini ve rengini geri kazanması için yağlanması gerekebilir.
Zümrüt, çok narin ve kırılgan bir taş olduğu için çok dikkatli kullanmak gerekir, pek tabii ki bu narin taşı montürleyen ustanın da işinin ehli olması çok önemli...
Zümrüt mücevherler, başka takılar ile karıştırılmadan kendi özel kutularında özenle saklanmalıdır. Ayrıca satın alırken uluslararası geçerliliği olan en iyi sertifikaları tercih etmekte yarar var. Kolombiya ve Zambiya madenlerinden çıkan zümrütler diğerlerine göre daha kaliteli ve değerlidir.
En Ünlü Zümrütler
Dünyanın en büyük zümrütü, 1695 yılında bulunan 10 cm büyüklüğünde ve 217,80 karat ağırlığındaki Moğol Zümrütü’dür. Bu efsanevi zümrüt 28 Eylül 2001 yılında 2,2 milyon dolar fiyatı ile Christie’s Müzayede Evi tarafından ismi belirtilmeyen bir kullanıcıya satılmış ve epey ses getirmişti.
Richard Burton’un, Elisabeth Taylor ile Montreal Four Seasons Hotel süitinde evlenirken hediye ettiği Bulgari set.
Gözümün önünden asla gitmeyen, zümrütlerle ilgili en çarpıcı anım ise 2011 yılının Aralık ayında gerçekleşmiş olan Christie’s Elizabeth Taylor müzayedesinde, Taylor’a Richard Burton tarafından onun yeşil gözlerine ithafen hediye ettiği Bulgari marka şahane pırlanta ve zümrüt gerdanlığın tam tamına 6 milyon dolara gizli bir alıcıya satılmış olmasıdır…
Zümrüt ve Kleopatra’dan bahsetmişken Elizabeth Taylor ve Richard Burton’un 20.yüzyıla damga vuran aşklarının da sinema tarihinin en pahalı ve en ses getiren filmlerinden Kleopatra setinde başladığından söz etmeden geçmek olmaz. Kim bilir belki de Burton Liz’e hediye ettiği sayısız paha biçilmez mücevherlerin ilhamını o filmden almıştır…
Şebnem Balkan
Yazının tüm hakları yazara aittir referans verilmeden alıntı yapılamaz.
