İnsan vücudunda tipik olarak, her hücrenin çekirdeği, yarı yarıya her ebeveynden miras alınan 23 çift kromozom içerir. Down sendromlu bir bireyde 21. kromozom bir çift yerine 3 kopyadır yani toplamda 46 kromozom tipik insanda olurken down sendromlu kişide 47 kromozom vardır. Down sendromlu çoğu insan, hafif ve orta düzeyde bilişsel gecikmelere sahip olabilmektedir; bu durumun eğitim ve sağlıklı ilişki bağlarıyla iyileşmesi ve yetkinliklerin artması mümkündür. Dünyanın farklı ülkelerinden down sendromlu ünlü ve başarılı insanlar bunun kanıtıdır. 21 Mart Dünya Down Sendromu Farkındalık Günü bu insanları tanımak için harika bir zaman!
Başarılı Down Sendromlular ve Hayatları
Öncelikle down sendromunun bir hastalık olmadığının, genetik bir farklılık olduğunun altını çizelim. Down sendromu ya da herhangi bir hastalık veya rahatsızlık başarılı olmanın, hayatı doyasıya yaşamanın önünde engel değil. Elbette zorluklarla baş etmek gerekiyor ama tedavi için kararlı olmak ve özellikle sevgi desteğiyle birçok sorunun üstesinden gelmek kolaylaşıyor. Down sendromlu ünlüler sanattan bilime kadar oldukça geniş bir yelpazede başarılarıyla göz kamaştırıyorlar…
Model, Avukat, Oyuncu ve Sunucu Madison Tevlin
Madison Tevlin, John Legend’ın All of Me şarkısı için yaptığı cover’ın viral hale gelmesiyle 12 yaşında ünlendi. Toronto Ontario’da doğup büyüyen Madison; model, avukat ve oyuncu yani oldukça renkli bir kariyer hayatına sahip. Madison, Canadian Screen Award (Kanada Ekran Ödülü) için aday gösterilen ilk down sendromlu kişi oldu. Birçok önemli etkinlikte sunuculuk yaptı.
Madison, insanların Down sendromlu bireylere yönelik beklentilerini yıkmayı başaran ikonik bir figür. O, insanların büyük hayaller kurmaları ve sevdikleri şeylerin peşinden gitmeleri için ilham veren ünlü down sendromlular arasında…
Oyuncu ve Sunucu Zack Gottsagen
Zack Gottsagen’in 2020’de Hollywood’daki Akademi Ödülleri’nde yıldızı parladı! Oscar töreninde sunucu olan ilk down sendromlu aktör oldu. Dünyanın merakla takip ettiği Oscar gibi bir organizasyonda sunuculuğu hakkıyla yapan Zack gerçekten cesur ve yetenekli bir sanatçı.
Zack’in hikayesi toz pembe değil. Down sendromlu oyunculara yer bulunamaması nedeniyle Hollywood’a girmek için yıllarca çok çabaladı. Sahne arkasındaki inanılmaz çalışmaları sayesinde, başrolde kendisinin yer aldığı bağımsız bir film çekildi. Peanut Butter Falcon filmi, 2019’un en çok hasılat yapan bağımsız filmi oldu.
Kıtasının Down Sendromlu İlk Üniversite Mezunu Pablo Pineda
Pablo Pineda‘nın sahip olduğu kültürel etki takdire şayan; o Avrupa Kıtası içinde üniversite derecesi alan ilk Down sendromlu kişi oldu. Eğitim Psikolojisi alanında lisans derecesi aldı. Pablo, down sendromlu ünlü ve başarılı insanlar arasında üst kademelerde gören alan isimler arasında çünkü bir dönem CEO pozisyonunda bile çalıştı. Kariyer pozisyonlar arasında yazarlık, eğitmenlik ve aktörlük öne çıkan unvanlar arasında.
Psikoloji uzmanı olmasının yanı sıra Pablo Pineda aynı zamanda da bir aktör ve 2009’da Silver Shell Ödülü’nü kazandı.
Kurabiye Şirketi Kurucusu Collette Divitto
Başarılı down sendromlular arasında gelelim farklı bir alanda öne çıkan bir isim olan Collette Divotto’ya. Collette’nin tutku duyduğu alan gastronomi. Birçok yerel fırın işini reddettikten sonra “Colletey’s Cookies” adlı bir şirket kurdu ve Instagram’da colletteyscookies hesabıyla ciddi bir kitleye ulaştı.
Collette’nin bireysel başarı elde etmenin ötesinde kolektif amacı daha fazla engelli personel alıp onlara yüksek maaşlı, iyi işler verebilmek.
Sporcu, Yazar ve Konuşmacı Chris Nikic
Chris Nikic, Ironman Triatlonu’nu tamamlayan ilk Down Sendromlu kişi oldu. Ironman triatlonu 17 saat içinde tamamlanan 3,7 kilometre yüzme, 180 kilometre bisiklet turu ve 42 kilometre koşudan oluşuyor.
Chris’in başarısı, engelli insanların spordaki yeteneklerini vurguluyor. O zamandan beri, motivasyonel bir konuşmacı ve kapsayıcılığın savunucusu haline gelen bir figür. Chris Nikic internet sitesinde hayat felsefesini şöyle özetliyor “Misyonum, olabileceğim en iyi ben olarak Tanrı’yı onurlandırmak ve böylece başkalarına örnek olabilmektir. Algıları değiştirmek ve benim gibi olan diğer insanlar için beklentileri yükseltmek istiyorum, böylece Tanrı’nın bize verdiği potansiyele ulaşabiliriz.”
Moda Tasarımcısı Isabella Springmuhl Tejada
Isabella Springmuhl Tejada, moda sektöründeki çalışmalarıyla uluslararası alanda tanınan bir Guatemalalı moda tasarımcısı. Londra Moda Haftası’nda koleksiyonunu sunan ilk Down sendromlu tasarımcı olan Isabella sanatçı kişiliğiyle oldukça beğeni toplayan bir isim.
Onun başarısı down sendromu ve benzer zorluklar yaratan atipik özellikler sahip birçok bireye hayallerinin peşinden gitmeleri için gerçekten ilham verici.
Politikacı Angela Bachiller
Down sendromlu ünlü ve başarılı insanlar arasında politik duruşuyla öne çıkan bir isim de var; Angela Bachiller.
Meclis üyesi olan Angela Bachiller, İspanya’da kamu görevine seçilen ilk Down sendromlu kişi oldu. Valladolid Belediye Binası’nda idari asistan olarak çalıştıktan sonra Ángela, İspanya halkını temsil etmek istediğine karar verdi. 2013 yılında İspanya’nın Down sendromlu ilk Belediye Meclisi Üyesi olarak seçildi.
Müzisyen Sujeet Desai
Sujeet Desai down Sendromlu ve yedi enstrümanı çok yüksek bir seviyede çalabilen çok yetenekli bir müzisyen. 2001’de liseden onur derecesiyle mezun olan Sujeet, 2003’te Massachusetts’teki Berkshire Hills Müzik Akademisi’nden Müzik ve İnsan Hizmetleri alanında mezun oldu. Daha sonra bir ilkokulda öğretmen yardımcısı olarak çalışmaya devam etti ve aynı zamanda gönüllü çalışmalarıyla dinleyicilere müzik tanıtmaya devam etti ve bunu yapmaya devam ediyor.
Birleşmiş Milletler Engelliler Günü’nde Başarı Ödülü, Down Syndrome International’dan Dünya Down Sendromu Günü Ödülü ve Dubai’deki Özel İhtiyaçlı Aileler Gelişim Merkezi’nden Teşekkür Ödülü aldı.
Tükiye’nin İlk Down Sendromlu Spor Antrenörü Berk Canbulat
Down sendromlu türk ünlüler kategorisinde yer almayı hak eden, ünü dünya çapında olmasa da azminin değerinin dünya çapında olduğu bir gerçek olan Berk Canbulat’tan bahsetmeden olmaz!
Berk Canbulat, 2000’de Avrupa Jimnastik Şampiyonası’nda birinci oldu, 2003’te Özel Olimpiyatlar Dünya Yaz Oyunları’nda iki altın ve iki gümüş madalya kazandı. Spordaki başarısını eğitim hayatında da sürdüren Berk, Sinema Televizyon ve halkla ilişkiler bölümlerinden sonra Spor Bilimleri Fakültesi Antrenörlük Bölümünü de başarıyla tamamladı. Üstelik antrenörlük bölümü için hukuki bir mücadele vermesi de gerekti.
Türkiye’de ayrıca down sendromlular dansta da yıldız gibi parlıyor…
