ABD Seçim Sistemi ve 2020 Amerika Seçimleri

Güncelleme Tarihi: 2 Mart 2021

Seçimlerden sıkıldınız; biliyoruz. Ancak bizi hem dolaylı yoldan ilgilendiren hem de gerilmeden takip edebileceğimiz bir seçim var önümüzde: Amerika seçimleri. 3 Kasım Salı günü gerçekleşecek Amerika Birleşik Devletleri’nin 59. seçiminde iki aday yarışacak. Birini zaten uzun zamandır mecburen de olsa tanıyoruz. Diğeri de aslına bakarsanız aşina olduğumuz bir isim. Cumhuriyetçilerin adayı mevcut başkan Donald Trump, Demokratların adayı Joe Biden ile karşı karşıya geliyor. Peki ABD seçimleri nasıl gerçekleşecek? Her şeyiyle orijinal bir ülke olan ABD’nin seçim sistemi nasıl?  Tüm bu soruların yanıtlarını sizin için derledik. İşte Amerika seçimleri ile ilgili merak edilenler…

ABD Seçim Sistemi

Fotoğraf: Element5 Digital

Amerika Birleşik Devletleri’nde iki büyük siyasi parti mevcut. Demokratlar ve Cumhuriyetçiler olarak isimlendirilen bu iki parti, adaylarını ön seçim yöntemi ile belirliyor. Ön seçim sürecinde ise eyaletler bazında farklı aşamalar uygulanıyor. Primary ve Caucus adı verilen iki farklı ön seçim uygulaması var. Primary ismi verilen yöntemi uygulayan eyaletlerde ilgili partinin sempatizanı olan her ABD vatandaşı oy kullanabiliyor. Caucus yönteminde ise yalnızca partinin resmi üyeleri oy kullanabiliyor.

ABD seçimleri dendiğinde biz genellikle yalnızca seçim gününü hatırlarız. Ancak Amerika’nın seçim sistemi aslında çok uzun bir süreci kapsıyor. Seçimin gerçekleşeceği yılın ocak ayından itibaren ön seçim süreci başlatılıyor ve adaylar görücüye çıkıyor. Demokratlar ve Cumhuriyetçiler genellikle haziran ayı itibarıyla başkan adayı ve başkan yardımcısı adaylarını belirlemiş oluyor.

ABD Seçimlerinde Aslında Başkan Seçilmiyor

Fotoğraf: Rene DeAnda

ABD seçimleri ile ilgili az bilinen bir diğer konu da aslında Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlarının direkt olarak başkan adayına oy vermiyor oluşu. Vatandaşlar, partilerin belirlediği delegelere oy veriyor. Başkan ve başkan adayı ise daha sonra delegelerin oylarıyla belirleniyor. Fakat temelde hangi parti daha çok delege elde ederse doğal olarak o partinin belirlediği aday, Amerika Başkanı olma hakkını kazanıyor. Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta var. ABD seçimlerinde toplamda fazla oyu almak seçimi kazandığınız anlamına gelmiyor. Çünkü farklı eyaletlerin farklı sayıda delegeleri var. Yani ABD seçimlerinde amaç; %50’yi geçmek değil daha fazla delegeye sahip olmak. 

Bu durumun en net örneklerinden bir tanesi 2016 yılında yaşandı. Dört sene önce yapılan seçimlerde Demokratların adayı Hillary Clinton %48,2, Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump ise %46,1 oy almıştı. Ancak Trump’ın kazandığı eyaletlerin delege sayısı bakımından daha kapsayıcı olması, daha az oy almış olmasına rağmen kendisine başkanlık yolunu açtı.

ABD Seçimleri 2020: Biden vs. Trump

Fotoğraf: Bloomberg

Hiç şüphesiz tarihin en tartışmalı Amerika Başkanı olan Donald Trump, 2020 yılında ikinci kez başkan olmak için yarışacak. Ancak karşısındaki isim de anketlere bakılırsa oldukça güçlü görünüyor. Obama döneminde Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Joe Biden, ABD’de yapılan anketlere göre Trump’ın 10 puan kadar önünde. Ancak anketlerin her zaman kesin veriyi vermediğini de 2016 yılında deneyimlediğimizi unutmamak gerekiyor. 2016 yılında gerçekleşen seçimlerde hiçbir araştırma firması Trump’ın başkan seçilebileceğine ihtimal vermiyordu. Fakat seçim sonuçları hiç de beklenildiği gibi çıkmadı.

Posta Yoluyla Oy Kullanımı

Fotoğraf: Element5 Digital

Koronavirüs salgını nedeniyle bu yılki seçimlerde bazı değişik uygulamalar da var. Trump’ın şiddetle karşı çıktığı posta yoluyla oy kullanımı seçimlerin kaderini etkileyebilir. Ayrıca Biden hakkındaki iddialar ve Trump’ın sağlığıyla ilgili şüpheler de 2020 seçimleri için kritik rol oynayacağa benziyor. 

Pandeminin gölgesinde ve tartışmaların içerisindeki seçimler, 3 Kasım’da gerçekleşecek. Türkiye saatiyle 3 Kasım’ı 4 Kasım’a bağlayan gece, ABD seçim sonuçlarının açıklanması bekleniyor.