Akram Khan Topluluğu, İKSV’nin düzenlediği 26. İstanbul Tiyatro festivalinde Orman Kitabı ile animasyonun büyüsünü sahneye taşıyor.
Varlığımızın başlangıcından beri kendimizi ifade etmenin yollarını arıyoruz. Mağara duvarlarından animasyona kadar geldik. Çok yol kat ettik…
1908 senesinde ilk animasyon filmi Fantasmagorie, her bir karesi 700 defa elle çizilerek yapılmıştı. Fransız çizer ve animasyoncu Emile Cohi, her kareyi önce kağıt üzerinde çiziyor sonra negatif filme çekiyor. Bu oldukça meşakkatli ve emekle yapılan iki dakikalık animasyon filminden sonra animasyon yerinde durmuyor alıyor başını gidiyor. Pixar’la bizi Buz Devri’ne götürüyor, Disney’le bizi başka masallara taşıyor. Ama bugün size Disney’den ya da Pixar’dan bahsetmeyeceğim. Animasyonun büyülü dünyasının farkına varan ve onun gücüyle sanatını bir araya getiren Akram Khan Topluluğu’ndan bahsedeceğim.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın düzenlediği 26. İstanbul Tiyatro Festivali bu sene “Orman Kitabı” isimli dans tiyatrosu ile Akram Khan Topluluğu’na ev sahipliği yaptı.
Bangladeş asıllı İngiliz dansçı ve koreograf Akram Hossain Khan; klasik Hint dansı olan Kathak’ı modern dans ile bir araya getirerek koreografide kendi tarzını yaratan çağımızın önemli sanatçılarından. Khan; İstanbul’daki tiyatro festivalinde Rudyar Kipling’in Orman Kitabı eseriyle yani Mowgli ile karşımıza çıkıyor. Orman kitabıyla Mowgli’nin hikayesini birçok kez beyaz perdede ve animasyon filmlerde gördük. Hindistan’ın ormanlarında bir kurt sürüsü tarafından büyütülen çocuğun hikayesidir bu…
Akram Khan Mowgli’nin hikayesini günümüze taşıyor ve iklim kriziyle yok olma aşamasında olan bir dünyada Mowgli yeniden karşımıza çıkıyor. Sadece bir iklim krizi değil insanlığı sona hazırlayan; bitmek bilmeyen savaşlar aynı zamanda…
İnsanın hunharca öldürme arzusu, suların üzerinde hayatta kalmaya çalışan aile dramlarıyla bizleri karşı karşıya bırakıyor. Suların ardında bugün asla yıkılmayacakmış gibi duran medeniyetler üzerinde kendilerine sığınacak bir toprak bulmaya çalışan aileler. İşte Mowgli de bunlardan biri. Üzerinde kırmızı tişörtüyle bir sahile vuruyor. Türkiye sularında denize vuran Suriyeli Aylan bebek gibi çarpıyor yüzümüze bu sahne…
Savaşlar, yıkımlar, krizler ve sahile vuran küçük çocuklar…
Dokunaklı olduğu kadar büyülü bir masaldır Orman Kitabı… Akram Khan, bu eşsiz eseri uyarlarken bu büyüye sadık kalmış ve onu animasyonla sahneye uyarlamış. Oyuncular bir animasyon karakteri gibi seslendirmeyle oynuyor sahnede, yani canlandırma yapıyorlar. Ses dışarıdan geliyor onlar bir animasyon karakteri gibi üzerine oynuyorlar. Hiç sekans atlamadan yapıyorlar bunu. Büyülü ormanın yağmurları, çizgi filmlerden fırlayan o azgın yağmurlar yağıyor kurtların ve Mowgli’nin üzerine… Animasyon ile tiyatronun, dansın iç içe devindiği bir sahneyle tüm masal önümüzde akıyor.
Seyirci önce bir şaşkınlık yaşıyor. Nasıl oluyor da bu çizgi karakterler, animasyonlar oyuncularla, sahneyle böyle bir etkileşime geçebiliyor diye. Bu bir film mi yoksa! Hayır hayır oyuncular gerçek! Film değil bu! Ama nasıl oluyor tüm bunlar! Sahneyi şaşkınlıkla izliyorsunuz bir süre…
Soruların cevabını Akram Khan oyun içerisinde muzip bir hikayeyle veriyor seyirciye. Sihirbazımız hiç çekinmiyor sırrını açıklamaktan yani… Ben yine de burada anlatmayacağım. Büyüyü kaçırmak istemem.
Kocaman kocaman animasyon filler nasıl olur da oyuncu karakterlerle konuşur, temasa geçer! Bir tiyatro sahnesine nasıl olur da animasyon yıldırımlar düşer! Eğer bir gün fırsatını bulursanız gidin görün derim. Belki İKSV’nin başka bir festivalinde yeniden konuk olur bu topluluk…
Animasyon ve tiyatroya ayrı ayrı gönül vermiş biri olarak Akram Khan ile Orman Kitabı’nı izlemek bana büyük bir keyif verdi. Orman Kitabı sadece tiyatro için değil animasyon sanatı için de önemli bir gelişim noktasıdır. Tiyatro ve animasyon bir arada hiç bu kadar güzel olmamıştı…
Akram Khan Tiyatro Topluluğu Kadrosu
Rudyard Kipling’in Orman Kitabı romanından Uyarlayan, Yazan: Tariq Jordan
Yöneten, Koreografi: Akram Khan
Yaratıcı İşbirliği: Mavin Khoo
Dramaturji Danışmanı: Sharon Clark
Besteci: Jocelyn Pook
Ses Tasarımı: Gareth Fry
Işık Tasarımı: Michael Hulls
Görsel Sahne Tasarımı: Miriam Buether
Animasyon Yönetmeni: Adam Smith (YeastCulture)
Video Tasarımı: Nick Hillel (YeastCulture)
Rotoskop Sanatçıları: Naaman Azhari, Natasza Cetner, Edson Bazzarin
Prova Yönetmenleri: Nicky Henshall, Andrew Pan, Angela Towler
Animasyon Asistanları: Nisha Alberti, Geo Barnett, Miguel Mealla Black, Michelle Cramer, Jack Hale, Zuzanna Odolczyk, Sofja Umarik
Dansçılar: Lucia Chocarro, Tom Davis-Dunn, Harry Theadora Foster, Thomasin Gülgeç, Max Revell, Matthew Sandiford, Pui Yung Shum, Fukiko Takase, Holly Vallis, Vanessa Vince-Pang, Luke Watson, Jan Mikaela Villaneuva
Seslendirenler: Tian-Lan Chaudhry, Joy Elias-Rilwan, Pushkala Gopal, Dana Haqjoo, Nicky Henshall, Su-Man Hsu, Kathryn Hunter, Emmanuel Imani, Divya Kasturi, Jeffery Kissoon, Mavin Khoo, Yasmin Paige, Max Revell, Christopher Simpson, Pui Yung Shum, Holly Vallis, Jan Mikaela Villanueva, Luke Watson, Rambert Bale ve Modern Dans Okulu Öğrencileri
